"Breaking dad"; het vervolg...
Eind 2020 deelde ik mijn blog ‘Breaking dad’: maatschappelijke ontvadering. Mama mia, daar kreeg ik veel reacties op. En nog steeds. Veel mensen schreven me over hun eigen vader. Het raakte me hoe vaak daarin sprake was van verdriet over het ontbreken van een vaderfiguur of over een liefdeloze, egoïstische of gewelddadige vader. Terwijl iedereen als kind juist liefde, bevestiging en bescherming zo hard nodig heeft.
Wat nou als je geen goed voorbeeld hebt gehad, Jannis?
Ik schreef dat uit vele onderzoeken is gebleken hoe belangrijk een positieve vaderrol is voor de gezonde ontwikkeling van een kind. Ik verwees ook naar de ‘ontvadering’ van de maatschappij waarin kinderen meer opgevoed worden met veiligheid en bescherming en minder worden uitgedaagd om risico’s te nemen. Terwijl juist ook dat laatste nodig is om de uitdagingen van het even met zelfvertrouwen aan te gaan en te leren omgaan met fouten maken.
Dat roept natuurlijk meteen de vraag op wat het voor volwassenen betekent als je bent opgegroeid zonder een goede vaderfiguur? Ik zeg hier bewust ook ‘vaderfiguur’, want dit hoeft niet altijd (alleen) de (biologische) vader te zijn die ’s ochtends aan het ontbijt zit.
Ik ben geen psycholoog en zeker geen perfecte vader. Vanuit de beperking en acceptatie van imperfectie vraag ik mezelf telkens weer: wat heb ik mijn kinderen en andere jongeren (bijvoorbeeld jonge collega’s) te bieden, hoe kan ik van grote waarde zijn voor hun ontwikkeling? Wat betekent dat voor mijn gedrag, mijn tijdsbesteding, mijn aandacht?
"Iedereen heeft, hoe volwassen je ook bent, wat je ook hebt meegemaakt, in elke fase van het leven een vader nodig."
Ik ben ervan overtuigd dat iedereen, hoe volwassen je ook bent, wat je ook hebt meegemaakt, in elke fase van het leven een vader nodig heeft. Elke fase kent zijn uitdagingen, spanningen en pijn. Het zijn kansen om te blijven leren, te herstellen en te groeien. We mogen blijven leren, bescherming zoeken, bevestiging krijgen, voorziening en liefde ontvangen. Niet alleen om te groeien in kennis en kunde, maar ook sociaal/emotioneel en op zielsniveau.
"Elke fase kent zijn uitdagingen, spanningen en pijn. Het zijn kansen om te blijven leren, te herstellen en te groeien."
Wie kan mij helpen groeien?
Deze ontdekking heeft mij veel gebracht. Nadat ik mij realiseerde dat ik op die drie vlakken mag blijven ontwikkelen, stelde ik me open voor “leraren” om van te kunnen leren. Het verrassende was dat ik, met wat ik ontving van anderen, zelf ook waardevolle input kreeg om weer door te geven. Hoe waardevol is het om kind, man én vader te kunnen zijn. Binnen je vriendengroep, je familie, vereniging of kerk. Als professional, stagebegeleider, sportcoach of jeugdwerker.
Het is geen wetmatigheid dat bij het ontbreken van een goede (fysieke) vader de situatie hopeloos is geworden. Gelukkig slagen vele mannen erin de vicieuze cirkel te doorbreken en wel degelijk op te groeien tot krachtige volwassenen en goede vaders. Vaak zullen deze mannen refereren aan vaderfiguren op hun pad, die hen hielpen bij hun ontwikkeling. Zij wisten een verbinding aan te gaan met iemand die hen de veiligheid en de stimulans bood om te leren, te reflecteren en fouten te maken.
Kwetsbaar en ontvankelijk durven zijn
Dit is heel hoopgevend en drukt ons ook met de neus op de feiten: wat mijn of jouw bagage ook is, en welke beschadiging we met ons meedragen, het hoeft geen excuus te zijn. Kwetsbaarheid heeft moed nodig, I know, om jezelf te zijn en te durven laten zien. Ik hoop dat je hierin vooral een aanmoediging hoort, om goed na te denken over wat en wie je nodig hebt en daarnaar op zoek te gaan.
"Kwetsbaarheid heeft moed nodig, I know. Moed om jezelf te zijn en jezelf te durven laten zien."
Wat ik mooi vind, ook om zelf steeds weer te ervaren, is dat een vaderrol ook door andere mensen om ons heen ingevuld kan worden. Zoek daarom iemand die jou een deel geeft van wat je mist en nodig hebt: iemand die je steunt, coacht, met wie je kan sparren, je bemoedigt en die je ook een eerlijke spiegel voor mag houden.
Zelf heb ik die keuze een aantal jaar geleden ook gemaakt en verschillende vaderfiguren gevonden. Zowel vakmatig voor professionele groei, maar ook voor persoonlijke en spirituele groei. Ik spreek geregeld af met “vaders” waarbij ik open en kwetsbaar kan zijn, mezelf kan zijn en bemoedigd word. Klinkt misschien heel zweverig, toch brengt dat zo ontzettend veel! Zo’n vaderfiguur vraagt door, relativeert en bekijkt zaken ineens van een verrassende andere kant. Een mentor-achtige rol, gericht op het ondersteunen en verder helpen van iemand, gebaseerd op vertrouwen en respect. Dát is wat we allemaal nodig hebben van een vader.
Samen durven groeien
In deze geïndividualiseerde samenleving ligt er veel persoonlijke druk op het individu. De belangen van de ander of van het collectief lijken van minder belang. Terwijl we elkaar als mensen zo nodig hebben en zoveel voor elkaar kunnen betekenen.
"Leer van elkaar, want wanneer je zelf groeit, groeien de mensen om je heen ook!"
Daarom is mijn vervolgoproep om niet alleen op zoek te gaan naar een mentor, maar er voor te kiezen om er zelf ook één te zijn. Misschien op je werk, vereniging of vriendengroep. Wie kan een extra klankbord goed gebruiken? Ik zou het zo mooi vinden wanneer het leren tussen generaties weer gewoon gaat worden. Daar kunnen we nu al zelf mee beginnen; door hulp te vragen en door hulp te bieden. De ander te helpen en daardoor ook zelf weer te leren. Wanneer je dan zelf groeit, groeien de mensen om je heen ook!
"Juist vanuit je (levens)ervaringen en je littekens heb je iets waardevols te delen en kun je de ander weer bemoedigen."
Het is je misschien opgevallen dat ik deze blog begon over vaderschap, maar dat het aan het eind over een veel breder begrip ging van ‘vader-rollen’. Natuurlijk is het zo dat niet iedereen een goede vader heeft. Dat kan een groot verdriet betekenen en je misschien ook een verwrongen beeld geven van hoe zo’n vertrouwensrelatie zou kunnen zijn. Een gezonde vertrouwensrelatie gun ik iedereen; of het nu met je vader is of met iemand anders. Ga het aan, zoek het op – het zal je veel geven. Vervolgens heb je ook iets te geven aan een ander; juist vanuit je (levens)ervaringen en je littekens heb je iets waardevols te delen en kun je de ander weer bemoedigen.
Neem gerust contact met me op om te ontdekken wat ik voor jouw organisatie of merk kan betekenen!