Wanneer afleiding de leiding heeft...

Wat ben je aan het doen? Afleiding van wat we eigenlijk zouden willen doen gebeurt vaak in een split-second. En blijkbaar honderden keren op een dag. Elke opmerking of gedachte en elk geluid dat je hoort wil onze aandacht trekken en zal je uit je concentratie halen. Dat geldt voor iedereen. Ook wanneer je, net als ik, denkt dat je goed bent in multitasken. 

Multitasken is het professionele broertje van afleiding. Ik dacht dat ik het kon. Sterker nog, ik vond dat ik het móest kunnen. Veel tegelijkertijd, bereikbaar zijn. Ik vond het belangrijk dat je altijd met vragen bij me terecht kon. Overal direct op ingaan. Notificaties, appjes, blauwe vinkjes, voicemailberichten, open werkruimte. Ik wil de toegankelijke leidinggevende, ondernemer, vriend en papa. 

Maar echte concentratie werd schaars. Ik ging fouten maken en werd er heel erg moe van. Hoe kon dat? Het antwoord dat ik vond is dat teveel verschillende signalen vochten om mijn aandacht. Mijn multitasken betekende vooral dat alles en iedereen een beetje van mijn tijd en aandacht kreeg met een steeds kleiner wordend puntje van mijn ‘aandachtstaart’.

NB. de bronnen van deze gegevens geef ik aan het eind van dit blog. Dus eerst gewoon doorlezen zonder van scherm te wisselen, oké? ;)

Multitasken is toch een kwaliteit?

“Ja, maar ik kan écht goed multitasken!” Het kan zijn dat je dat denkt, net als ik. Maar nee, zo zijn we gewoon niet gemaakt, niet gewired. Ja, maar….. Nee. En dat weet men al jaren! Onder deze blog echt een overschot aan bewijs. Wetenschappers hebben het de afgelopen jaren keer op keer aangetoond en bewezen dat multitasken ons mensen bijzonder slecht afgaat. En toch multitasken werknemers en werkgevers erop los. Op kantoor, in de fabriek, winkel, in je gezin en zelfs op de weg. Het probleem is dat je denkt veel te doen en lekker productief te zijn, maar je hebt niet in de gaten dat je prestaties juist afnemen.

"Multitasken: het biedt ons de mogelijkheid een puinhoop te maken van meer dan één ding tegelijk."

Doe ter illustratie even deze kleine oefening tussendoor, dan merk je het meteen. Schrijf het woord ‘multitasken’ en daarna onder elke letter van dat woord de cijfers 1 tot 11. Neem de tijd op hoe lang je daarover doet. Dus zo:

m u l  t i  t  a s  k  e   n

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Doe dit nog een keer (neem weer de tijd op), maar schrijf nu de eerste letter en dan het eerste cijfer eronder, vervolgens de tweede letter en dan het tweede cijfer eronder. Dus eerst de m, dan de 1 eronder. Dan de u en de 2 eronder. Enzovoort. Hoe veel langer deed je erover?

Got it?

Afleiding is overal en we zijn er gevoelig voor. We wisselen volgens bronnen gemiddeld zo’n 35-40 keer per uur van scherm (desktop, telefoon, tablet, laptop, smartphone, digibord, TV enz). Hoe is dat voor jou? Toen ik dit las moest ik wel even slikken, ik kom inderdaad een heel eind. Het is al een hele uitdaging geworden om een artikel te lezen (of deze blog) zonder ondertussen even op je telefoon te kijken.

Zoals met veel uitdagingen gaat is balans uiteindelijk belangrijk. We willen niet als een robot aan het werk zijn of alleen maar nuttige dingen doen in ons leven. Maar we willen wèl graag zelf de controle houden over de keuzes die we maken. Leiding over de afleiding dus. Waarom blijkt dat zo moeilijk?

Zijn we onbewust verslaafd?

De documentaire ‘The Social Dilemma’ gaf schokkende inzichten in de invloed van mobiele telefoon en social media op ons leven. Ontwerpers van platformen zoals Facebook en YouTube vertellen hoe ze bij het ontwerpen bewust  inspelen op de prikkels van het brein, op zo’n manier dat je er steeds meer tijd en aandacht aan besteedt. De makers vertellen dat ze zelf zijn geschrokken van de verslavende werking van deze door hen ontworpen media - waar ze ook zelf aan ten prooi vielen. Stuk voor stuk hebben ze afstand genomen van hun werk en willen ze wijzen op de onbewuste risico’s die deze media met zich meebrengen. 

Leiding geven aan jezelf is het moeilijkste wat er is. Echt zelf kiezen. Tijd en aandacht inzetten voor dat wat echt belangrijk voor je is. Je gedwee af laten leiden (op welk vlak dan ook) is slaafs: een verslaving! Al wil je niet, toch gaan je vingers alweer over het scherm. Dat is dus wat afleiding met je doet: het neemt de leiding over, de leiding over je tijd en aandacht. De vraag die ik mij steeds vaker ben gaan stellen is: wat gebeurt er en wil ik dat?

Pak de leiding over je leven terug

Als je niet wilt dat Mark Zuckerberg, je notificaties, collega’s of je mailbox de baas zijn over jouw tijd, kun je dat het beste vóór zijn. Want op het moment dat de afleiding gebeurt, is er niets meer aan te doen. Je verzetten tegen afleiding is óók afleiding – je ziet het telefoonscherm oplichten, maar je gaat nìet kijken. Je hoort twee collega’s in de lach schieten, maar je duikt achter je computer en besluit niet te luisteren. Good for you, maar het effect dat je weer extra je best moet doen om de concentratie terug te krijgen, is dan al gebeurd. 

Maak dus je eigen prikkelarme omgeving als je niet afgeleid wil worden of gefocused aan het werk wil gaat. Dat is voor iedereen goed, niet alleen voor de high-sensitieven onder ons. Ik ben het zelf ook gaan doen: notificaties uit op telefoon en laptop, mijn mail alleen op bepaalde momenten open, stille ruimte. Tijdens het schrijven van deze blog zit ik met koptelefoon op (met "natuurgeluiden") in een gesloten ruimte achter mijn laptop. Heerlijk in mijn focus-bubbel. Zo geef ik maximale aandacht aan waar ik voor kies: plannen maken, van hart tot hart praten, echte aandacht in een meeting, schrijven van deze blog.

Het belangrijkste is dat jij hiermee de leiding pakt over de besteding van je tijd en de concentratie op je werk. Je kunt zelf kiezen, jij bent de baas!

Nou is een “verslaving” niet zomaar voorbij. Als je het moeilijk vindt, bouw het dan langzaam af. Begin met een kwartier of zelfs tien minuten per keer, doe vijf minuten even wat anders en dan opnieuw een kwartier. Gebruik een timer om ècht niet eerder met iets anders bezig te gaan.

Schakel ook je collega’s in. Vraag hen je te helpen door niet te storen op bepaalde momenten. Wie weet helpt het hen ook zich beter te focussen en zijn ze blij dat je erover begon.

"Iedereen krijgt dagelijks dezelfde hoeveelheid tijd. Focus is daarin het goud van vandaag."

Ja, Jannis, jij kan dit natuurlijk al, daarom schrijf je dit!

Tijdens het schrijven van deze blog heb ik twee keer een telefoontje gekregen en één keer een koffieverzoek. Ik had mijn telefoon weggelegd, maar heb toch drie berichtjes op mijn smartwatch gecheckt en ik verloor mijzelf even binnen LinkedIn tijdens mijn zoektocht naar bronnen. Ook voor mij is het geen gelopen race. Maar zeker ook geen reden om het op te geven. Want ik wil de leiding, geen afleiding. Kiezen en niet verliezen. Geven en groeien in onverdeelde aandacht. Aandacht aan dat wat echt belangrijk is en daardoor “real life” het verschil kunnen maken.

Iedereen krijgt dagelijks dezelfde hoeveelheid tijd. Focus is daarin het goud van vandaag. Met een paar eenvoudige maatregelen kunnen we ervoor kiezen om niet geleefd te worden. Go for it! Heel benieuwd wat jij doet om de leiding over afleiding te krijgen, laat je mij je tips en tricks weten?

Deze blog is ook op mijn persoonlijke LinkedIn pagina gepubliceerd.