Afgelopen jaar was voor iedereen een behoorlijk intensief jaar. Een jaar waarin alles anders ging dan we hadden verwacht. Ik denk dat het ook een jaar was van zuivering, van puurheid en van prioriteiten en waarde. Want veel dingen die we altijd voor gewoon beschouwden, hebben opeens meer waarde gekregen. Ik denk dat het ook een jaar was van veel geschreeuw, ontmaskering, nepnieuws, populisme, complottheorieën en fanatisme.
‘Meningen zijn sowieso verdeeld, en misschien is die van mij er ook wel een te veel.’
Groepen staan meer uit of tegenover elkaar en gaan uiteenlopende richtingen op. Soms zijn ze zelfs stuurloos. Hoe blijven we steady wanneer we als individu verzeilt raken in een wereld van nog meer standpunten en meningen? Treffend zoals Stef Bos dit zong bij Beste Zangers in het nummer 'Sterren tellen' van Diggy Dex: ‘Meningen zijn sowieso verdeeld, en misschien is die van mij er ook wel een te veel.’
Iedereen een expert
Ik weet niet of jullie dit ook hebben, maar tien maanden geleden waren de wetenschappelijke discussies voor mij op één hand te tellen, laat staan met experts. Vandaag de dag blijkt iedereen een expert te zijn. Door het kijken van YouTube-video’s, lezen van allerlei artikelen of het luisteren naar podcasts denken we te weten wat waarheid is. Waarheid over mondmaskers, het virus, de vaccins en de maatregelen. Zoveel meningen & zoveel oordelen. Het 'zeker weten' vaak omdat het gehoord, gelezen of gezien is… ergens online. Daarbij valt op dat men zich sneller aangevallen en beledigd voelt of boos wordt binnen deze discussie.
Hoe bepalen we wat echt goed voor ons is in deze tijd? Wanneer we op zoek zijn naar richting en we allemaal eigenlijk niet weten wat de juiste is? Zonder te be- of veroordelen waarin mensen zich snel meer of minder kunnen voelen. Wanneer je op zoek bent naar eenheid terwijl iedereen iets vindt wat jij wel of niet moet doen? Hoe houd je richting? En kun je dichtbij je visie blijven, vasthouden aan je droom of je roeping? Hoe kunnen we in deze tijd toch de juiste kant op bewegen ondanks alles wat we zien en horen?
Van welke boom eet jij?
Een belangrijk principe wat ik probeer vast te houden, is dat ik me laat voeden met vruchten (woorden, informatie en theorieën) van 'goede' bomen. Ken ik die? Ken jij ze? En weet jij wat je consumeert? Wat ik bedoel met goede boom is; Ken jij de boom, het hart van diegene die je volgt, waar je naar luistert of welk advies je aanneemt? Diegene die je je laat beïnvloeden? Welke vruchten neem jij tot je? En welke bomen met vruchten heb je om je heen staan of heb je misschien (komend jaar) nodig?
'Als Hollanders discussiëren we eindeloos met elkaar over standpunten, terwijl we die tijd goed zouden kunnen gebruiken om er voor elkaar te zijn.'
Iedereen vindt wel ergens iets van en wil die mening ook graag met de wereld delen. Eerlijk is eerlijk: ik doe dat zelf ook graag. Maar wat mij opviel het laatste jaar is dat er meer dan voorheen meningen geventileerd worden die frustratie laten zien, pijn, ontevredenheid, stoere praat of alleen mooie woorden. Soms begrijpelijk, maar vaak niet opbouwend. Weinig motiverend, laat staan hoopvol. Dat haalt niet het beste in ons naar boven. Als Hollanders discussiëren en reageren we online eindeloos met elkaar over standpunten, terwijl we die tijd goed zouden kunnen gebruiken om er voor elkaar te zijn, in deze 'toestand'.
Populisme, fanatisme, narcisme, doemdenken (complotdenken) enz.... standpunten an sich zeggen eigenlijk niet zoveel. Sterker, ze maken geen verschil. Niet woorden, maar de daden, dié maken het verschil. Vergeten we niet in al onze discussies over standpunten en meningen naar de vrucht te kijken? Voor onszelf, wie het zegt, maar ook wat wij geven aan de mensen om ons heen? Dat wanneer we met iemand van gedachten wisselen niet alleen ons eigen verhaal roeptoeteren maar juist het verhaal achter de ander willen horen, door oprecht de link te leggen met het hart? En te zien hoe die woorden er bij hem of haar in de praktijk uitzien?
Ontmoeting komt voor standpunt
Elkaar kennen en (echt) ontmoeten komt voor een standpunt of mening, vind ik. Als dat niet zo is, zijn we dan wel oprecht op zoek naar het hart van de ander? Het effect van kaarten met standpunten is iets dat vaak tot onbegrip leidt. En mogelijk zelfs tot ruzie, splitsing en verwijdering zorgt. Kaartje leggen over wat je vindt of wat moet, is als een spel met alleen maar verliezers. Het breekt relaties af en isoleert mensen en groepen. En is relatie nu niet juist wat we nodig hebben? Elkaar kennen, van hart tot hart, onvoorwaardelijk?
Het is goed daarbij je eigen hart te beschermen. Als je het hart van iemand niet echt kent en het effect in zijn leven niet ziet, maar wel zijn of haar standpunt consumeert dan is het als vruchten eten van een willekeurige boom zonder te kijken. Standpunten gaan zo vaak voorbij aan de relatie, het bredere plaatje, wat meestal een stuk genuanceerder is dan we in eerste instantie denken (is mijn ervaring).
Van welke bomen genieten we? Door wie laten we ons voeden? Wat vult jouw gedachten en welke van die gedachten worden een deel van jou? Het zijn belangrijke en nodige vragen om aan onszelf te stellen. In de illustratie zie je een boom met daarin verschillende voorbeeldvruchten. Je ziet bijvoorbeeld roddel, ontevredenheid en wantrouwen. Maar je ziet ook relatie, dankbaarheid en vertrouwen. Jij hebt zelf de keus welke vrucht je zoekt, plukt, eet en waarmee je jezelf vult.
En dit geldt ook voor onze online eetgewoontes. Je hebt vast de fabeltjes - fuik - uitzending van Zondag met Lubach wel gezien waarin hij vertelt dat mensen in een rabbit hole kunnen vallen als het gaat om YouTube-filmpjes-interesses. Men kijkt filmpjes over complottheorieën van mensen die ze niet persoonlijk kennen, maar die wel veel feiten noemen. In de uitzending laat Lubach zien hoe snel je van het ene filmpje in de 'rabbit' hole belandt. Je voedt je dus met filmpjes. Maar is dat wel goede voeding? Zo is het ook met wat je leest, met wie je spreekt en door wie je je laat leiden of beïnvloeden. Ik denk dat het goed is om scherp te blijven waarmee jij je voedt. Een rotte appel pak je ook niet van de fruitschaal. Kies bijvoorbeeld eens vriendelijkheid of hoop in plaats van verbittering of een doombeeld.
We hebben elkaar zo veel te bieden!
We zijn allemaal mensen, met verhalen, ervaringen gedachten en overtuigingen. Soms hoopvol, soms minder. Vaak zit er meer achter onze gedachten en meningen dan we met het blote oog zien. Het kan met van alles te maken hebben en we hebben elkaar nodig in die zoektocht.
'Laten we in onze gesprekken niet luisteren om te reageren of te corrigeren, maar luisteren om de ander te begrijpen en lief te hebben.'
Wat drijft jou? En ben jij steady genoeg om de ander te durven bevragen zonder je eigen mening te geven? Kan je je eigen mening soms buiten de deur laten om echt gesprek te voeren zonder oordeel, maar vol liefde? Sta jij bekend om de standpunten die je hebt? Of sta je bekend om je échte aandacht en liefde. Laten we in onze gesprekken of discussies niet luisteren om zelf te reageren of te corrigeren, maar laten we luisteren om de ander te begrijpen en lief te hebben.
Als ons dat lukt samen, dan wordt komend jaar een grandioos jaar ondanks soms moeilijke omstandigheden.
Neem gerust contact met me op om te ontdekken wat ik voor jouw organisatie of merk kan betekenen!